Arbeidsrecht – BD2672: Ontslag op staande voet

RECHTBANK ‘sHERTOGENBOSCH

Sector Kanton, locatie ‘sHertogenbosch

Zaaknummer : 534404

Rolnummer : 8636/07

Uitspraak : 22 mei 2008

in de zaak van:

[eiser]

wonende te Utrecht,

eiser,

tevens eiser in het incident tot het verkrijgen van een

voorlopige voorziening,

gemachtigde: mr. X,

advocaat te XX,

t e g e n :

de besloten vennootschap VION BOXTEL B.V.,

gevestigd en kantoorhoudende te Boxtel,

gedaagde,

tevens gedaagde in het incident tot het verkrijgen van een

voorlopige voorziening,

gemachtigde: mw. mr. Y,

advocaat te YY.

Partijen zullen verder worden aangeduid als ‘[eiser]’ en ‘Vion’.

1. DE PROCEDURE

[eiser] heeft bij dagvaarding gesteld en gevorderd als na te melden. Vion is in rechte verschenen en heeft een conclusie van antwoord genomen. Bij rolbeslissing van de kantonrechter is vervolgens een comparitie van partijen gelast, welke is gehouden op 15 april 2008.

Voorafgaande aan die comparitie zijn door partijen nog nadere producties in het geding gebracht en [eiser] heeft nog een incidentele conclusie tot het verkrijgen van een voorlopige voorziening genomen. Partijen hebben tijdens de comparitie hun standpunten nader toegelicht.

Daarna is vonnis bepaald. Onder de genoemde processtukken bevinden zich tevens de in die stukken nader aangeduide producties.

2. HET GESCHIL

2.1. [eiser] vordert een verklaring voor recht dat het aan hem gegeven ontslag op 5 juli 2007 nietig is. Verder vordert [eiser] om Vion te veroordelen om hem binnen 24 uur na betekening van het vonnis toe te laten tot zijn arbeid, zulks onder verbeurte van een dwangsom. Tenslotte vordert [eiser] betaling van het salaris, vermeerderd met de wettelijke verhoging vanaf 5 juli 2007 tot aan de rechtsgeldige beëindiging van de overeenkomst, een en ander te vermeerderen met rente en kosten als vermeld in de dagvaarding.

[eiser] legt daaraan ten grondslag dat hij sedert 1980 bij Vion in dienst is en door deze ten onrechte op 5 juli 2007 is ontslagen op staande voet.

2.2. Vion heeft hiertegen tot verweer aangevoerd dat het ontslag op staande voet op 5 juli 2007 wel terecht is gegeven.

2.3 [eiser] heeft nog een incidentele conclusie genomen tot het verkrijgen van een voorlopige voorziening, inhoudende om Vion te veroordelen tot het wedertewerkstellen van [eiser] op verbeurte van een dwangsom.

2.4 Voor de toelichting van partijen op de door hen ingenomen standpunten zij verwezen naar de inhoud van de processtukken. Voor zover relevant voor de beoordeling van dit geschil komen de stellingen van partijen hierna bij de beoordeling aan de orde.

3. DE BEOORDELING

In de hoofdzaak en het incident:

3.1. [eiser], geboren op [geboortedatum], is sedert 1980 in dienst van Vion, laatstelijk in de functie van expeditiemedewerker. [eiser] heeft niet nader weersproken de stelling van Vion dat hij per vier weken € 1.517,00 bruto aan basissalaris ontvangt en daarnaast een functionele toeslag van € 202,96 en een persoonlijke toeslag van € 93,20, exclusief vakantietoeslag en er geen sprake is van een structurele overwerkvergoeding.

Vion heeft [eiser] op 3 juli 2007 geschorst voor nader beraad, hetgeen heeft geleid tot een ontslag op staande voet per 5 juli 2007. De gemachtigde van [eiser] heeft bij brief van 6 juli 2007 een beroep gedaan op de vernietigbaarheid van het gegeven ontslag op staande voet en heeft aangegeven dat [eiser] bereid is de bedongen arbeid te hervatten.

3.2 Tussen partijen zijn in dit geschil reeds de volgende procedures gevoerd:

*) [eiser] heeft Vion in een voorlopige voorzieningenprocedure gedagvaard tegen de zitting van 26 juli 2007. In deze procedure heeft [eiser] gevorderd om Vion te veroordelen om hem binnen 24 uur na het te wijzen vonnis toe te laten tot zijn arbeid en voorts tot doorbetaling van het loon.

*) Na door Vion gevoerd verweer tegen deze vordering en de gehouden mondelinge behandeling heeft de kantonrechter bij vonnis van 7 augustus 2007 Vion veroordeeld om [eiser] binnen 24 uur na betekening van het vonnis weer toe te laten tot zijn werk en voorts om het loon vanaf 5 juli 2007 aan [eiser] door te betalen.

*) Bij voorwaardelijk verzoekschrift van 23 juli 2007 heeft Vion voor zoveel nodig ontbinding van de arbeidsovereenkomst verzocht.

*) Bij beschikking van de kantonrechter van 7 augustus 2007 heeft de kantonrechter, na door [eiser] tegen gemeld verzoek gevoerd verweer, de verzochte ontbinding afgewezen.

*) Aangezien Vion geen uitvoering wenste te geven aan de gevorderde wedertewerkstelling heeft [eiser] in een voorlopige voorzieningenprocedure Vion gedagvaard tegen de zitting van 6 september 2007, waarbij niet alleen werd gevorderd de wedertewerkstelling, doch tevens een dwangsom van € 5.000, voor iedere dag dat Vion hiermede in gebreke zou zijn.

*) Bij vonnis van 18 september 2007 heeft de kantonrechter deze vordering afgewezen, met als belangrijkste overweging toewijzing van de gevorderde dwangsom weinig zinvol te achten, nu door Vion met betrekking tot de eerder toegewezen wedertewerkstelling een spoedappelprocedure bij het gerechtshof is opgestart.

*) Bij arrest van het Gerechtshof te ’sHertogenbosch van 11 maart 2008 is het vonnis, waarbij de kantonrechter de wedertewerkstelling en doorbetaling van het loon heeft uigesproken, bekrachtigd en dit vonnis aangevuld met het toewijzen van een dwangsom van € 250, voor iedere dag dat Vion niet voldoet aan de veroordeling.

*) Op 20 maart 2008 heeft Vion bij de rechtbank Utrecht, sector kanton, wederom een voorwaardelijk verzoek ingediend tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst met [eiser].

*) Uiteindelijk heeft de kantonrechter te Utrecht bij beschikking van 14 april 2008 dit verzoek van Vion tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst afgewezen.

3.3 In deze procedure vordert [eiser] nietigverklaring van het gegeven ontslag op staande voet, wedertewerkstelling, alsmede doorbetaling van het loon vanaf 5 juli 2007.

In deze bodemprocedure dient aldus ten gronde worden geoordeeld of het door Vion per 5 juli 2007 aan [eiser] gegeven ontslag op staande voet al dan niet terecht is gegeven.

De ontslaggrond wordt vermeld in het schrijven van Vion van 4 juli 2007. In dit schrijven staat ondermeer:

“De reden(en) die aan dit ontslag op staande voet ten grondslag ligt, c.q. liggen zijn de navolgende(n): U heeft zich niet gehouden aan redelijke bevelen c.q. opdrachten door of namens de werkgever verstrekt (immers, een ieder en dus ook u is herhaaldelijk gewezen op de noodzaak van het naleven van de hygiëneregels), bovendien heeft u door uw gedrag, c.q. handelen op grovelijke wijze de plichten, welke u in uw arbeidsovereenkomst zijn opgelegd veronachtzaamd, waardoor u het vertrouwen van uw werkgever onwaardig bent geworden.”

Het gestelde niet naleven van de hygiëneregels wordt in dat schrijven nog nader omschreven:

“Op dinsdag 3 juli 2007, om circa 14.30 uur, was u samen met uw collega, de heer [A], haken met onderdelen aan het verladen op dock 4. Zo[B], als [C], teamleider Expeditie, hebben geconstateerd dat hierbij de laadklep omhoog was gezet tot een hoogte van circa 50 centimeter. Dientengevolge sleepte de haken met vleesonderdelen dan ook over een afstand van ongeveer 1,0 meter over de laadklep. Dit is kwalitatief hetzelfde als goederen welke op de grond zijn gevallen gewoon zonder bijkomende handelingen weer ophangen. De laadklep wordt immers ook gebruikt voor het in en uitrijden van de heftrucks en door medewerkers welke er overheen lopen. Dit is een zeer zware afwijking van de geldende procedures en tegen de regels van het hygiëne reglement in.

3.4 Aan het ontslag is de overtreding van de hygiëneregels ten grondslag gelegd. Naast het incident van 3 juli 2007 heeft [eiser] in 2005 ook de hygiëneregels overtreden. Vion heeft toen de sanctie van een tijdelijke overplaatsing naar een andere afdeling opgelegd. In april 2007 heeft hij een bijna overtreding gemaakt.

3.5 Zowel in hun conclusies, als ter gelegenheid van de gehouden comparitie hebben partijen uitvoerig uiteengezet op welke wijze het vlees in de vrachtwagens volgens de reglementen dient te worden geladen en op welke wijze dit is geschied ten tijde van het voorval op 3 juli 2007.

Daarbij is het de kantonrechter duidelijk geworden dat partijen niet verschillen van mening over deze laadwijzen.

Het vlees wordt aan trossen van zo’n 100 kilogram aan een rail door het bedrijfspand van Vion verplaatst. De vrachtwagens, waarin het vlees dient te worden geladen, worden tegen het laaddock aangereden. Vervolgens valt deze klep op de in/uitgang van het dock. Vervolgens bestaat er geen enkel hoogteverschil tussen de klep van de vrachtwagen en de vloer van het dock.

Aldus is de hoogte van de rails in de vrachtwagen en de rail met het vlees vanuit het bedrijfspand gelijk. Vervolgens dient het vlees vanaf de rail vanuit het bedrijfspand te worden overgeheveld naar de rails in de vrachtwagen. Vanwege de hoogte van die rails –ongeveer 2.20 meter moet het personeel zich volgens de regels bedienen van een krukje (van ongeveer 40 tot 50 cm. hoogte) om aldus bij de rails te kunnen en het vlees van de inkomende rail(vanuit het bedrijfspand) over te hevelen naar de ontvangende rails (rails in de vrachtwagen). Het krukje moet bij iedere tros vlees worden verplaatst, omdat de tros vlees er anders niet langs kan. Ook moet het vlees gelijkmatig over de diverse rails in de vrachtwagen worden verdeeld en dient ook het krukje steeds verplaatst te worden. Als onweersproken is zijdens [eiser] aangevoerd dat in plaats van dat krukje vroeger (vóór de overplaatsing van [eiser] naar een andere afdeling) een zogenaamd rollerbankje werd gebruikt van ongeveer 20 cm. hoogte om zo bij de haken te kunnen. Zo’n rollerbankje was echter weer niet hoog genoeg voor kleinere mensen. Bij zijn terugkeer naar de afdeling expeditie waar [eiser] vroeger werkte en nu ook weer werkt, maakte hij kennis met het nieuwe systeem van het krukje in plaats van de rollerbank.

Om het vrij omslachtige systeem van de krukjes te vermijden en om meer snelheid te verkrijgen bij het laden, wordt de laadklep van de vrachtwagen iets hoger gezet (door bv. iets onder die laadklep te plaatsen), zodat men zonder gebruikmaking van het krukje bij de haken kon en het vlees sneller kon overplaatsen over de verschillende rails in de vrachtwagen.

Dit is overigens een niet toegestane wijze van laden vanwege het gevaar dat hierdoor langere trossen vlees een stukje over de bodem slepen.

3.5 Vanwege de omstandigheid dat de laadklep, zoals hiervoor uiteengezet, iets hoger was gezet, hebben een of meer trossen vlees de bodem van de laadklep geraakt.

Dit is geconstateerd door ondermeer de heer [B].

Deze heeft direct ingegrepen en daarbij de heer [A] en [eiser] weggestuurd. Dit heeft uiteindelijk alleen voor [eiser] vanwege eerdere waarschuwingen ter zake van het overtreden van de hygiënevoorschriften, geleid tot een ontslag op staande voet.

[eiser] bevestigt dat hem bij een later op die dag plaatsgevonden reconstructie van het gebeuren is gebleken dat een of meerdere trossen vlees inderdaad de bodem van de laadklep hebben geraakt. De trossen vlees hebben niet allen eenzelfde lengte en de trossen die lang zijn, raken de bodem als de klep omhoog is geplaatst. Hij erkent dat als hij dit meteen zelf had waargenomen de zogenaamde bezoedelingsprocedure had dienen te worden gevolgd, hetgeen onder meer inhoudt dat het vlees van de rail wordt gehaald en opnieuw wordt schoongemaakt.

3.6 Vion stelt met betrekking tot het voorval op 3 juli 2007 dat [eiser] zich bewust moet zijn geweest van het feit dat het krukje onder de klep was geplaatst èn het feit dat het vlees de klep zou raken.

De kantonrechter stelt vast dat niet is gebleken dat [eiser] willens en wetens het vlees over de grond heeft laten slepen. Wel heeft hij moeten zien dat de klep van de vrachtauto omhoog was gezet en hij heeft moeten weten en hij had er zich bewust van moeten zijn, dat het gevaar bestond dat lange trossen vlees daardoor de bodem zouden raken of zelfs over de bodem zouden slepen.

3.7 De kantonrechter erkent het belang dat Vion heeft bij de handhaving van de hygiënevoorschriften in haar bedrijf. Dat zij bij overtreding van die voorschriften door haar werknemers op doortastende wijze ingrijpt, is begrijpelijk. Volgens de huishoudelijke regels die Vion heeft overgelegd krijgt een werknemer na drie officiële waarschuwingen ontslag op staande voet.

3.7 Voor de beantwoording van de vraag of de overtreding waar [eiser] aan heeft meegewerkt, een dringende reden voor ontslag op staande voet oplevert, zijn echter alle omstandigheden van het geval van belang.

De kantonrechter acht ter zake van de overtreding het volgende van belang.

3.8 Niet gebleken is dat [eiser] willens en wetens het vlees over de bodem heeft laten slepen. Voorts is als onweersproken door [eiser] aangevoerd dat hij tijdens een pauze toen zijn eigen oplegger was geladen en hij moest wachten totdat die oplegger was weggereden en een nieuwe oplegger klaar stond om geladen te worden, op 3 juli 2007 genoemde [heer A] is gaan meehelpen met het inladen van de vrachtwagen. [eiser] had ervoor kunnen kiezen te wachten en zijn collega niet mee te gaan helpen. Daar waar Vion zich in deze procedure eerst heeft uitgelaten in de trant van dat [eiser] gewoon zijn normale werk deed, heeft zij op vragen van de kantonrechter geantwoord dat [eiser] niet verplicht was om [heer A] te gaan helpen. Daarenboven is het [heer A] geweest die het krukje klaarblijkelijk onder de laadklep had geplaatst om deze iets hoger te maken. Dit verhogen was gebeurd voordat [eiser] hem was komen assisteren met laden. Aan [heer A] is voor zijn handelwijze door Vion slechts een waarschuwing gegeven.

De door Vion voorgeschreven werkwijze met het krukje is een omslachtige (en tijdrovende) werkwijze omdat bij iedere tros het krukje moet worden verplaatst. Op de werknemers wordt een behoorlijke productiedruk gelegd. Van een willens en wetens overtreden van de voorschriften door [eiser] is niet gebleken.

3.9 Vion heeft het verschil in sanctie voor [heer A], slechts een waarschuwing, en voor [eiser] een ontslag op staande voet, gerechtvaardigd door erop te wijzen dat [eiser] reeds vele malen gewaarschuwd was. Aan het onderhavige ontslag is uitsluitend de overtreding van de hygiënevoorschriften ten grondslag gelegd, zodat aan de andere waarschuwingen nu voorbij wordt gegaan. Op het incident van 2005 waarvan [eiser] erkent dat dit een overtreding was waarvan hij spijt heeft, is de sanctie van overplaatsing gevolgd. In april 2007 zou [eiser] de intentie hebben gehad de regels te overtreden, maar is hij door een collega daarvan afgehouden. In een gesprek dat ook schriftelijk is vastgelegd, is hij erop gewezen dat het belangrijk is dat de regels gevolgd worden. Van een officiële waarschuwing is hier geen sprake geweest.

3.10 Verder zijn voor de vraag of er een dringende reden is die dit ontslag rechtvaardigt, de persoonlijke omstandigheden van [eiser] van belang. [eiser] was ten tijde van het voorval 57 jaar, hij was reeds 27 jaar in dienst – kennelijk tot 2005 naar tevredenheid van Vion en vier jaar verwijderd van zijn vroegpensioen. Hij is kostwinner en het is aannemelijk dat [eiser] zeer geringe kansen heeft op de arbeidsmarkt gelet op zijn leeftijd, zijn eenzijdige werkervaring en zijn persoonlijkheid – zijn gemachtigde heeft hem omschreven als “autistisch”, hetgeen Vion zelf zou hebben gezegd en door haar niet is bestreden.

3.11 De kantonrechter komt tot het oordeel dat onder de gegeven omstandigheden rond het feit, als ook de persoonlijke omstandigheden van [eiser], in onderling verband en samenhang bezien, het gegeven ontslag op staande voet een te zwaar middel is geweest. De nietigheid van dat ontslag is door [eiser] terecht ingeroepen. [eiser] heeft dan ook recht op loon vanaf 5 juli 2007.

3.12 Voorts is aan de orde de vordering ter zake de wedertewerkstelling. Vion heeft aangevoerd dat voor een wedertewerkstelling geen grond is. In de argumentatie daarbij grijpt zij voortdurend terug op de stelling dat zij een werknemer die de regels niet wil opvolgen, niet tewerk hoeft te stellen. Daar voegt zij dan aan toe dat het ontslag op staande voet terecht is. Dit ontslag wordt echter nietig verklaard en niet is gebleken dat [eiser] de regels niet op wil volgen. [eiser] is in dienst van Vion en heeft in beginsel recht op toelating tot zijn werk tenzij er bijzondere redenen zouden zijn die aan dergelijke toelating in de weg zouden staan. Daarbij kunnen de redenen die tot het ontslag hebben geleid geen rol spelen, nu dit ontslag nietig wordt verklaard. Van belang is voorts dat het voorwaardelijk verzoek tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst is afgewezen. Vion heeft nog aangevoerd dat [eiser] geen draagvlak onder zijn collega’s zou hebben. De kantonrechter is van oordeel dat voor zover er bij een paar collega’s al mogelijk sprake zou kunnen zijn van enige weerstand, deze weerstand niet van doorslaggevend belang kan zijn, omdat [eiser] ook door zijn collega’s als hun vertegenwoordiger in de ondernemingsraad van Vion is gekozen. Dit duidt er niet op dat men niet met hem wil samenwerken.

Anders dan Vion heeft gesteld heeft [eiser] naar het oordeel van de kantonrechter wel degelijk een belang bij toelating tot zijn werk. [eiser] is zeer betrokken bij zijn werk en zijn werk is alles voor hem. Ter comparitie heeft hij verklaard dat hij zeer verknocht is aan het werken in een slachterij, vanwege de aard van het werk, de sfeer en de collega’s en dat hij in dat werk zijn bestemming heeft gevonden. De schorsing gevolgd door het ontslag op staande voet, heeft bovendien een diffamerend effect. Nu het ontslag is vernietigd, heeft [eiser] ook recht op eerherstel in de vorm van toelating tot zijn werk.

3.13 De vordering tot wedertewerkstelling ligt dan ook voor toewijzing gereed. Nu ondanks eerdere uitspraken van zowel de kantonrechter als het gerechtshof te ’sHertogenbosch Vion weigerachtig blijft in het wedertewerkstellen van [eiser], acht de kantonrechter genoegzame gronden aanwezig om de door [eiser] gevorderde verhoogde dwangsom toe te wijzen, waarbij deze echter wordt beperkt tot € 500, voor iedere dag dat Vion in gebreke blijft te voldoen aan de veroordeling.

3.14 Vion zal als de in het ongelijk gestelde partij in de kosten van de procedure worden verwezen.

4. DE BESLISSING

De kantonrechter:

In de hoofdzaak en in het incident:

Verklaart voor recht dat het op 5 juli 2007 aan [eiser] gegeven ontslag nietig is.

Veroordeelt Vion om [eiser] binnen 24 uur na betekening van dit vonnis toe te laten tot zijn arbeid onder verbeurte van een dwangsom van € 500, per dag of gedeelte van de dag dat Vion in gebreke blijft hieraan te voldoen.

Veroordeelt Vion om tegen behoorlijk bewijs van kwijting aan [eiser] te voldoen het basissalaris van bruto

€ 1.517,00, de functionele toeslag van € 202,96 en de persoonlijke toeslag van € 93,20 per vier weken, alsmede te vermeerderen met eventuele CAOverhogingen en met de wettelijke verhoging en de wettelijke rente vanaf 5 juli 2007 tot aan de dag dat de arbeidsovereenkomst rechtsgeldig zal zijn beëindigd, een en ander onder aftrek van het door Vion aan [eiser] betaalde salaris over genoemde periode.

Veroordeelt Vion in de kosten van het geding aan de zijde van [eiser] tot aan deze uitspraak begroot op € 633,31, waarin begrepen een bedrag van € 350, als bijdrage in het salaris van de gemachtigde (niet met BTW belast).

Verklaart dit vonnis uitvoerbaar bij voorraad.

Wijst af het anders en meer gevorderde.

Aldus gewezen door mr. M.H.Kobussen, kantonrechter, en uitgesproken ter openbare terechtzitting van 22 mei 2008 in tegenwoordigheid van de griffier.